ستون کوتاه یا ستونچه پدیده ای است که در اثر شکست برشی اتفاق می افتد و ماهیت این پدیده طوری است که آن را به بدترین نوع شکست و خرابی در ساختمان تبدیل می کند.
طوریکه در صورت ایجاد ستون کوتاه اگر نیروی اضافی برشی بر ساختمان وارد شود، به خصوص در ساختمان های با ارتفاع بالا کل ساختمان سقوط می کند. بنابراین باید کنترل نیروهای مخرب وارد شده به ستون ها از نوع خمشی باشد و اگر از نوع برشی باشد احتمال ایجاد پدیده ستون کوتاه افزایش پیدا می کند. ستون یکی از پایه های اصلی ساختمان است و باید هنگام طراحی طوری در نظر گرفته شود که احتمال ایجاد ستون کوتاه به حداقل ممکن برسد. از نظر فنی و مهندسی نیز در طراحی زمانی که نسبت طول مؤثر ستون به کوچک ترین بعد جانبی آن کمتر از 12 باشد ستون کوتاه ایجاد می شود. این ستون ها توانایی مقاومت در برابر نیروهای اضافی را ندارند و به محض وارد شدن نیروهای اضافی مثل زلزله به صورت ناگهانی فرو می ریزند.
نحوه مقام سازی ستون کوتاه چگونه است؟
هدف از مقاوم سازی ستون ها افزایش مقاومت برشی ستون های کوتاه می باشد که معمولاً با سه روش زیر انجام می‌شود:
روش frp
در این روش از الیاف کامپوزیت استفاده می شود که در چند سال گذشته به دلیل تأثیر خوب و سادگی کار طرفداران زیادی بین مجریان طرح های عمرانی پیدا کرده است. با استفاده از روش frp علاوه بر افزایش مقاومت برشی سازه می توانید شکل پذیری ستون را نیز بیشتر کنید. در نتیجه تا حد زیادی احتمال تخریب ستون کاهش پیدا می کند.
استفاده از ورق های فولادی
در این روش ورق های فولادی مخصوص را به سطوح بتنی می چسبانند که باعث افزایش مقاومت برشی و خمشی ستون می شود.
استفاده از پوشش بتنی مسلح معروف به ژاکت بتنی
در این روش لایه ای از بتن، میلگردهای طولی و خاموت ها در اطراف ستون مورد نظر قرار می گیرد و مقاومت خمشی و برشی ستون را افزایش می دهد. این روش نسبت به دو روش قبلی ارزان تر و ساده تر است، اما از نظر ظاهری نتیجه کار جالب نخواهد بود.