تفاوت وال پست نوار الیافی و میلگرد بستر

درک تفاوت میان وال‌پست نوار الیافی و وال‌پست میلگرد بستر، در مهار لرزه‌ای دیوارهای غیرسازه‌ای بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که خرابی این اجزا در زمان زلزله می‌تواند خسارات مالی و جانی جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

روش‌های مختلفی برای حفظ دیوار در برابر نیروهای خارجی وجود دارد؛ از جمله روش‌های رایج می‌توان به استفاده از میلگرد بستر در وال‌پست اشاره کرد که موجب افزایش پایداری و استحکام دیوار می‌شود.

وال‌پست چیست؟

وال‌پست (Wall Post) به‌معنای نگهدارنده دیوار در برابر نیروهای جانبی و قائم وارد بر دیوار است. این سیستم شامل انواع مختلفی از نگهدارنده‌ها می‌شود که نقش اصلی آن‌ها، پایداری دیوار در برابر نیروهای خارجی است.

وال‌پست‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• وال‌پست فلزی

• وال‌پست نوار الیافی (مش فایبرگلاس یا فیبر کربن) 

• وال‌پست با میلگرد بستر

مقاله وال‌پست نوار الیافی را از دست ندهید.

میلگرد بستر چیست؟

میلگرد بستر (Bed Joint Reinforcement) نوعی آرماتور افقی است که برای تسلیح دیوارهای بنایی استفاده می‌شود. طبق مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان، میلگرد بستر شامل:

• یک جفت مفتول طولی آجدار

• مفتول‌های عرضی به‌شکل نردبانی یا خرپایی

این اجزا در درز ملات بین رج‌های دیوار نصب شده و به‌عنوان یک تیر تقویتی عمل می‌کنند.

مقایسه وال‌پست و میلگرد بستر

1. تفاوت عملکرد

• وال‌پست، طول آزاد دیوار را کاهش می‌دهد و نیروی وارد بر دیوار را در راستاهای افقی و عمودی توزیع می‌کند.

• میلگرد بستر، مقاومت خمشی و کششی دیوار را افزایش داده و از ترک و خرابی آن جلوگیری می‌کند.

2. نوع متریال و اجزا

• وال‌پست‌ها معمولاً از مصالح فلزی یا الیافی ساخته می‌شوند. در نوع فلزی، اجزایی مانند نبشی، ورق، وادارهای قائم و افقی به‌کار می‌روند که اغلب به تیر و ستون جوش داده می‌شوند. در نوع الیافی (مثل مش فایبرگلاس یا مش فیبر کربن)، اجزای سبک‌تری مانند نوارهای مش، چسب، پلاستر سیمانی یا گچی و نبشی‌های کنترل‌کننده به‌کار می‌روند که اجرای ساده‌تری دارند و وزن کمتری به سازه وارد می‌کنند.

• میلگرد بستر از مفتول‌های فولادی نازک تشکیل شده که به‌صورت طولی و عرضی به هم جوش داده شده‌اند. این میلگردها به‌صورت نردبانی یا خرپایی تولید شده و در لایه ملات بین ردیف‌های دیوار بنایی (بلوک یا آجر) نصب می‌شوند. متریال اصلی در این سیستم، فولاد با قطر کم و شکل هندسی خاص جهت افزایش مقاومت خمشی و کششی دیوار است.

در نتیجه، وال‌پست‌ها از مصالحی متنوع‌تر و با اجزای مکمل تشکیل شده‌اند که می‌توانند بسته به نوع پروژه و شرایط سازه انتخاب شوند، در حالی‌که میلگرد بستر عمدتاً یک المان فولادی ساده‌تر با کاربرد خاص در درون دیوار است.

3. هزینه و اجرا

• وال‌مش‌های الیافی (مش فایبرگلاس / فیبر کربن) به دلیل حذف وادارهای عمودی و افقی، هزینه نصب و اجرای کمتری دارند و نصب آن‌ها آسان‌تر است.

• وال‌پست فلزی نیاز به جوشکاری به تیر و ستون داشته و اجرای تخصصی‌تری می‌طلبد.

مزایای وال‌ پست مش فایبرگلاس و فیبر کربن

• سبک و انعطاف‌پذیر

• بدون محدودیت طولی

• عدم نیاز به نیروی متخصص

• کاهش وزن سازه

• عملکرد بهتر در برابر زلزله

• مقاومت بالا در برابر خوردگی و شرایط محیطی

معایب وال‌پست فلزی

• افزایش وزن مرده سازه

• کاهش رفتار لرزه‌ای

• دشوار بودن اجرای صحیح نبشی‌ها

• نیاز به دقت بالا در اتصال به اسکلت فلزی

الزامات آیین‌نامه‌ای

• طبق استاندارد 2800 و ضابطه 714 مرکز تحقیقات راه و شهرسازی، استفاده از میلگرد بستر در دیوارهای بنایی الزامی است.

• در دیوارهای با طول > 4 متر، اجرای وال‌پست قائم و در دیوارهای با ارتفاع > 3.5 متر، اجرای وال‌پست افقی اجباری است.

انتخاب بین وال‌پست و میلگرد بستر

• جایگزین هم نیستند! بلکه مکمل همدیگرند.

• انتخاب بسته به شرایط پروژه و ضوابط فنی انجام می‌شود.

• استفاده هم‌زمان از هر دو (وال‌پست + میلگرد بستر) موجب پایداری حداکثری دیوار در برابر زلزله و نیروهای جانبی می‌شود.

برای آشنایی با میلگرد بستر مقاله میلگرد بستر را از دست ندهید.

استفاده صحیح از سیستم‌های نگهدارنده دیوار مانند وال‌پست و میلگرد بستر، نقش اساسی در ایمنی سازه‌های بنایی دارد. هر کدام مزایا، محدودیت‌ها و شرایط اجرایی خاص خود را دارند. رعایت استانداردها و انتخاب سیستم مناسب بر اساس نوع سازه، بهترین راه برای کاهش خسارات زلزله و ارتقاء ایمنی ساختمان است.